مهمترین دلایل اختلال در باروری آقایان
زمانی که زوجین با علائم ناباروری به مراکز درمانی مراجعه می کنند هر دو نفر باید تحت معاینه قرار گرفته تا علت ناباروری مشخص شود، اما ناباروری همیشه مربوط به زنان نیست گاهاً ممکن است با وجود اختلال یا مشکل در دستگاه تناسلی آقایان شرایط خوبی برای یک بارداری طبیعی فراهم نباشد.
تحقیقات انجام شده در این زمینه نشان می دهد که حداقل نیمی از ناباروری های پیش آمده برای افراد مربوط به مشکلات مردانه است، اما زمانی که صحبت از ناباروری آقایان میشود پزشکان سعی دارند دلایل مهم و تاثیرگذار بر این اختلال را به افراد آموزش داده تا بتوانند تا حد ممکن با دوری کردن از عوامل موثر بر ناباروری از پدیدار شدن این نوع مشکلات جلوگیری نمایند.
از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر ناباروری در آقایان باید به اضافه وزن و چاقی اشاره کرد، همچنین اگر آقایان بالای ۴۰ سال سن داشته باشند میزان باروری آنها تا حد چشمگیری کاهش پیدا کرده و در چنین شرایطی چاقی و اضافه وزن هم می تواند مزید بر علت باشد.
علت دیگر اختلال در باروری آقایان مربوط به قرار گرفتن در معرض تشعشعات خطرناک است، البته اگر افراد به واسطه شغل خود در معرض سموم محیطی مثل سرب قرار بگیرند احتمالاً با ناباروری مواجه میشوند هر چند که مواد دیگر مثل جیوه و آفت کش ها نیز چنین تاثیر منفی بر بدن اعمال می کنند.
ناگفته نماند که استفاده از انواع تنباکو و الکل بر ناباروری آقایان موثر است البته اگر آقایان به طور مداوم از داروهای خاصی مانند فلوتامید، سیپروترون، سایمتیدین یا کتوکونازول استفاده کنند بیش از دیگران در معرض ناباروری قرار خواهند گرفت.
یکی از مهمترین علل ناباروری در آقایان ضعیف بودن اسپرم ها است و عدم تحرک کافی آنها منجر به چنین مسئله ای میشود به همین دلیل است که استفاده مداوم و طولانی مدت از سونا و جکوزی برای آقایان توصیه نمیشود و ممکن است گرمای بیش از حد به بیضه ها آسیب برساند.
علت دیگر ناباروری در آقایان سابقه بیماری در ناحیه بیضه و سیستم تولید مثل است، اگه بخواهیم دلایل باروری ناموفق در آقایان را کمی جدی تر بررسی کنیم باید به اختلالات مربوط به اسپرم نیز اشاره کرد، اگر اسپرم ها رشد و تکامل درستی نداشته باشند و شکل آنها از حالت طبیعی خارج شود احتمال کارکرد درست آنها و بارور شدن تخمک نیز محدود میشود البته روند حرکت اسپرم ها و تعداد بسیار کم آنها از دیگر مواردی است که بر باروری آقایان موثر است.
اگر آقایان با آزوسپرمی مواجه باشند به هیچ عنوان نمی توانند تولید اسپرم کنند و این مسئله به طور قطعی سبب ناباروری میشود.
از دیگر دلایل ناباروری در آقایان باید به انزال رتروگراد اشاره کرد، این حالت زمانی اتفاق می افتد که منی در بدن فرد به سمت عقب بازگشته و ممکن است ادرار را با رنگ تیره مشاهده نمایید، در چنین حالتی به جای اینکه مایع منی از آلت تناسلی خارج شود وارد مثانه شده و اختلالاتی از جمله ناباروری را در پی دارد.
مشکل برخی از آقایانی که با ناباروری مواجه میشوند مربوط به انسداد پیش آمده در لوله های انتقال دهنده اسپرم است، البته عواملی مثل جراحی وازکتومی، عفونت های مداوم، نقص های مادرزادی و هرگونه تورم و التهابی که باعث مسدود شدن لوله های انتقال دهنده اسپرم شود عاملی جدی برای ناباروری در آقایان به شمار می آید.
اما زمانی که صحبت از باروری آقایان میشود نمی توان از مشکلات هورمونی چشم پوشی کرد، گاهی اوقات برهم خوردن تعادل در میزان هورمون ها و کمبود تستوسترون از مهمترین عوامل این اختلال به شمار آمده و البته افزایش سطح هورمون پرولاکتین نیز سبب ناتوانی جنسی در آقایان میشود.
همچنین برخی از بیماری ها مانند پرکاری یا کم کاری غده تیروئید بر کیفیت اسپرم ها تاثیر مستقیم داشته و اگر افراد با هایپرپلازی مادرزادی آدرنال مواجه باشند تعداد اسپرم های نابالغ افزایش می یابد و معمولاً یک درصد از آقایان به این دلیل است که با ناباروری مواجه میشوند.
اما متخصصان علت ناباروری در برخی از آقایان را مشکلات جسمانی می دانند، همانطور که گفته شد بالا رفتن سن و عبور کردن از مرز ۴۰ سالگی در کنار داشتن شاخص توده بدنی بالای ۳۰ از مهمترین عوامل موثر بر ناباروری آقایان است، اما در این زمینه نمی توان از واریکوسل چشم پوشی کرد، این عارضه زمانی اتفاق می افتد که عروق داخل کیسه بیضه از حد طبیعی بزرگ تر شده و باعث افزایش دمای بیضه میشود و روند تولید و کیفیت اسپرم ها را مختل می کند.
زمانی که آقایان برای بررسی علت ناباروری به پزشک مراجعه می کنند متخصصان فاکتورهای مهم را ارزیابی می کنند و معتقدند که عفونت ها و بیماری هایی همچون سوزاک، حصبه، آنفولانزا، آبله، سل و سفلیس می توانند عامل ناباروری باشند.
این آسیب ها می توانند باعث تحلیل رفتن بافت بیضه شده و منجر به کاهش تعداد اسپرم ها و محدود شدن تحرک آنها میشود.
در چنین مواردی نمی توان از تومورهای خوش خیم یا بدخیم چشم پوشی کرد، تمامی آقایانی که پرتو درمانی، شیمی درمانی یا جراحی انجام داده اند احتمال مواجهه با ناباروری را بیش از دیگران خواهند داشت البته اختلالات گوارشی و حساسیت زیاد به گلوتن هم می تواند بر این مسئله اثرگذار باشد.
ناگفته نماند که آسیب های پیش آمده در جسم افراد تنها علت ناباروری نیست بلکه ممکن است آسیب های روانی و عدم انزال آقایان هنگام رابطه جنسی به حس بی کفایتی برای آنها تبدیل شده و این افراد در روند باروری با مشکلات زیادی مواجه میشوند.
درمان ناباروری در آقایان
برای درمان ناباروری در آقایان متخصصان روش های تشخیصی مختلفی را مورد استفاده قرار می دهند اما به افراد توصیه می کنند که اگر قرار است شرایط برای درمان ناباروری فراهم شود مهم است که مراقبت های شخصی نیز انجام پذیرد.
به عنوان مثال از افراد می خواهند که تغییرات وسیع و البته مثبتی را در روند زندگی خود اعمال کنند، حفظ تناسب اندام، عدم مصرف نوشیدنی های حاوی الکل و اجتناب از انواع دخانیات می تواند به سلامت جسمانی آنها کمک کند، همچنین توصیه میشود مصرف سیگار را تا حد ممکن کاهش داده یا حذف کنند.
اما برای درمان ناباروری اغلب از داروهای هورمونی هم استفاده میشود، اما اگر سایر روش های گفته شده به نتیجه مناسب نرسد و متخصصان نتوانند طی یک سال از این فرایندهای تخصصی و دارویی نتیجه مناسب را به دست آورند به انواع جراحی و سایر روش های آزمایشگاهی روی می آورند.
گاهی اوقات متخصصان متوجه میشوند که علت ناباروری در آقایان آسیب های جسمانی است شکاف یا مسدود بودن در مجاری انتقال دهنده مایع منی به واسطه جراحی وازواپیدیدیموستومی قابل بهبود است.
اما دیگر روش ها مانند بازیابی اسپرم که با بیوپسی از بیضه انجام میشود نیز برای اکثر آقایان قابل اجراست همچنین تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم روش دیگر برای بهبود ناباروری است.
اما اگر سایر روش های انجام شده باز هم به نتیجه مناسب ختم نشد لازم است روش های آزمایشگاهی و لقاح مصنوعی انجام پذیرفت، انجام روش های مختلف از جمله ivf و iuiنیز برای آقایان کاربرد دارد و اغلب افراد از این فرایندهای تخصصی و آزمایشگاهی نتایج مناسب را کسب می کنند.
با پیشرفت علم و وجود روش های درمانی نوین امروزه همه متخصصان می توانند با راه حل های مناسب اقدام به درمان ناباروری آقایان کنند و این مسئله بزرگ را با موفقیت حل خواهند کرد.
