سرطان پستان چیست؟
سرطان به سلول هایی در بدن گفته می شود که خارج از حد طبیعی و به صورت غیر نرمال شروع به تقسیم می کند.
فهرست مطالب
Toggleبه صورت توده ای از سلول در بخش های مختلف بدن رویت میشود.
سلول های سرطانی در دو نوع بدخیم و خوش خیم در بدن شروع به رشد می کنند.
اگر این توده های سرطانی خوش خیم باشند، فرایند درمان برای آنها بهتر و آسان تر سپری می شود و در صورت بدخیم بودن شرایط درمان کمی متفاوت خواهد بود.
سرطان پستان نوعی بیماری است که عموما بانوان به آن مبتلا شده و معمولاً در سنین جوانی این توده ها در بدن به شکل غیر طبیعی شروع به رشد می کنند.
این توده های خوشخیم و یا بدخیم به واسطه اشعه ایکس در بخش های مختلف پستان قابل رویت خواهد بود.
البته برخی از بانوان آنها را به صورت توده های سفت و برجسته در ناحیه پستان مشاهده می کنند.
درجه بندی سرطان سینه
در حالت کلی درجه بندی کلی سرطان سینه از مقایسه سلولهای سرطانی با سلولهای طبیعی است.
برای اطلاع از درجه سرطان پستان، معمولا همکاری بین یک جراح سرطان سینه آنکولویست و آسیب شناس صورت میگیرد.
بعد از نمونه برداری از سینه بیمار و ارسال به پاتولوژی، نمونه گرفته شده زیر میکروسکوپ بررسی می شود.
آسیب شناس به ویژگی های خاص سلولهای سرطانی می پردازد و سرطان سینه را از درجه 1 تا 3 تقسیم بندی میکند.
مراحل سرطان سینه را می توان به دو روش تقسیم بندی کرد:
مرحله بندی بالینی
مبتنی بر تمام اطلاعات در دسترس قبل از عمل می باشد که شامل نتایج معاینات جسمی و مطالعات تصویربرداری می باشد.
مرحله پاتولوژیک
از آژمایشات انجام شده، استفاده می شود.
علاوه بر آن شامل ارزیابی بافت تومور و غدد لنفاوی برداشته شده در جراحی توسط آسیب شناس است.
در گزارشی که پاتولوژیست به جراح سینه ارائه می دهد، اطلاعاتی از نظر درجه بندی سرطان سینه و مرحله سرطان سینه به جراح ارائه می شود.
علائم شایع سرطان پستان
- تغییرات نوک پستان
- تغییر در شکل و اندازه پستان
- وجود برجستگی و توده
- ترشحات غیرمعمول در نوک پستان
- درد پستان و نوک آن
- تغییرات در پوست پستان
- تورم یا ضخامت در ناحیه پستان و زیربغل
تمامی پزشکان و متخصصان فعال در حوزه های مختلف بر این باورند که اگر افراد به سلامت خود اهمیت بیشتری دهند.
در فواصل زمانی کوتاه چکاپ های سالانه را انجام دهند، قطعاً اگر خطری سلامت آنها را تهدید کند خیلی سریع به عارضه مربوطه پی می برند.
می توانند فرایندهای درمانی آسان تر را برای حفظ سلامتی انجام دهند.
حال زمان آن رسیده که علائم شایع سرطان سینه را شناسایی کرده تا به محض مشاهده هر کدام از نشانه ها سریعاً به پزشک مراجعه نمایید تا پیش از آنکه دیر شود فرایند درمان آغاز گردد.
از مهمترین و شایع ترین علائم سرطان پستان می توان به تغییر شکل نوک پستان اشاره کرد.
در این حالت معمولاً نوک پستان که در خارج از بافت آن قرار می گیرد به داخل فرو رفته و از نشانه های اصلی سرطان سینه به شمار می آید.
لمس هرگونه برجستگی و توده در بخش های مختلف سینه نیاز به معاینه و بررسی دقیق تر دارد.
اگر احساس می کنید که توده های کوچک و بزرگ سفت در نواحی مختلف سینه وجود دارد، بهتر است با انجام آزمایشات و تصویربرداری ها دقیق تر بررسی شود تا مبادا خطری سلامتتان را تهدید کند.
برخی از افراد علائم اولیه سرطان پستان را با تغییر رنگ نوک سینه تجربه می کنند.
توجه داشته باشید که اگر تغییری در بافت سینه اتفاق بیفتد و از حالت طبیعی خارج شود، از نشانه های سرطان است.
برای حفظ سلامت خود و پیشگیری از آسیب های بیشتر و شدیدتر باید معاینات تکمیلی انجام پذیرد.
برخی از نشانه هایی که در بدن اتفاق می افتد، کاملاً غیر طبیعی و غیر نرمال هستند.
خونریزی از نوک پستان از نشانه ها و علائم شایع سرطان و توده های بدخیم به شمار می آید.
اگر با چنین عارضه ای مواجه هستید به هیچ عنوان نسبت به آن بی توجه نبوده و باید بدانید که این مشخصه می تواند نشانه ای از یک بیماری کاملاً جدی و خطرناک مانند سرطان پستان باشد.
از دیگر نشانه های احتمالی سرطان سینه باید به درد در پستان و یا نوک آن اشاره کرد.
ترشحات غیر طبیعی از پستان هم از نشانه های این عارضه می باشد.
اگر متوجه می شوید که سطح پوست ناحیه پستان و اطراف آن پوسته پوسته می شود یا قرمز و ملتهب شده باید حتماً به آن رسیدگی شود.
علت بروز سرطان پستان در بانوان
بسیاری از بانوان سعی دارند تا با مراقبت بیشتر از سلامت خود از آسیب ها و بیماری های خطرناک مانند سرطان پیشگیری نمایند.
متخصصان از مهمترین دلایل اصلی برای بروز سرطان به وراثت اشاره می کنند.
کسانی که در گذشته در خانواده، افراد مبتلا به سرطان پستان داشته اند دور از انتظار نیست که نسل های بعدی چنین آسیبی را تجربه کنند.
پس مهم است که چکاپ های سالانه را با دقت و حساسیت زیاد انجام دهید.
از دیگر دلایل ابتلا به سرطان پستان باید به یائسگی های زودرس اشاره کرد.
متخصصان توصیه دارند در صورت بروز یائسگی زودتر از موق،ع سریعا به پزشک مراجعه کرده تا با هورمون تراپی بتوانید از بروز یائسگی در سن پایین پیشگیری نمایید.
زیرا به دنبال آن آسیب ها و بیماری های مختلف مانند سرطان پستان اتفاق خواهد افتاد.
متخصصان بر این باورند که باردار نشدن در کنار افزایش وزن، بالا رفتن سن و حاملگی از جمله دلایل اصلی برای افرادی است که سرطان پستان را تجربه نموده اند.
داشتن رژیم غذایی پرچرب، مصرف مداوم الکل، سیگار و سایر دخانیات از دیگر دلایلی است که نهایتاً به سرطان پستان ختم خواهد شد.
لازم به ذکر است که اگر به طور پیوسته در معرض اشعه های رادیولوژی قرار بگیرید، احتمال ابتلا به سرطان پستان افزایش پیدا می کند.
ناگفته نماند که مصرف مداوم انواع قرص های حاوی استروژن نیز بر بروز این عارضه اثرگذار بوده و به هیچ عنوان نباید چنین شرایطی را به طور پیوسته ادامه یابد.
طبق تحقیقات انجام شده محققان به این نتیجه رسیده اند که اگر افراد رژیم غذایی ناسالمی داشته باشند.
به طور مرتب ویتامین های ضروری به بدن نرسد به مرور زمان ممکن است اختلالاتی مانند توده های سرطانی در بخش های مختلف بدن ظاهر شود.
توجه داشته باشید که در کنار استشمام و مصرف انواع مواد شیمیایی مانند دود تنباکو و حتی عدم استراحت کافی و استرس های پی در پی در بروز چنین عارضه ای بی تاثیر نخواهد بود.
سرطان سینه چگونه آغاز میشود؟
سبک زندگی و تغییرات دی ان ای که از طریق والدین به ارث می رسند.
هورمونها نقش کلیدیای در ابتلا به سرطان سینه دارند، اما علت دقیق ابتلا به این بیماری هنوز مشخص نشده است.
عواملی در ابتلا به این بیماری تاثیر گذارند که در ادامه به آن میپردازیم.
جهش ژنتیکی
جهش های DNA ای که از طریق والدین به فرزند منتقل می شوند، خطر ابتلا به بعضی سرطانها را افزایش میدهند.
پروتوآنکوژن ها
پروآنکوژن ها به رشد طبیعی سلول کمک میکنند اما اگر در صورت تغییر یا تکثیر از کنترل خارج شوند.
میتوانند به سرطان تبدیل شوند این ژن های بد را آنکوژن مینامند.
ژن سرکوب کننده تومور
این ژنها تقسیم سلولی را کند میکنند و در صورتی که به درستی کار نکنند میتوانند تبدیل به سرطان شوند.
تغییر ژن وراثتی
بعضی از جهش های DNA خطر ابتلا به سرطان را به طور قابل توجه ای زیاد میکنند و میتوانند دلیل سرطان های باشند که در خانوادهها جریان دارد.
تغییر ژن های اکتسابی
برخی از جهشهای DNA در سرطان پستان در طول زندگی فرد اتفاق میافتند که میتواند به علت سبک زندگی غلط یا مواد شیمیایی باشد.
کاهش ریسک ابتلا
همهی زنان لازم است که تحت نظر دکتر در فواصل زمانی معین اقدام به غربالگری و چکاپ کنند زیرا زمان عامل بسیار مهمی در درمان سرطان سینه میباشد.
در اکثر مواقع سرطان سینه را فرد می تواند با خود آزمایی تشخیص دهد، لازم است که زنان به هرگونه تغییرات توجه کنند.
زنان برای خود آزمایی سینه می توانند جلوی یک آینه دست ها را ابتدا آویزان سپس رو به جلو و بغل قرار دهند.
به اندازه ی پستان دقت کنند بعد به پشت دراز کشیده یک دست را بالا برده و با سه انگشت میانی به شکل دایره وار تمام سینه را لمس کنند.
سپس زیر بغل و نوک سینه را برسی کرده و نسبت به تغییرات و توده ها حساس باشند.
داشتن سبک زندگی سالم، شامل رژیم غذایی مناسب، دوری از فست فود و ورزش منظم می تواند ریسک ابتلا به سرطان سینه را کاهش دهد.
لازم به ذکر است که خوردن قرصهای جلوگیری به مدت طولانی می تواند از عوامل ابتلا به سرطان باشد.
سرطان سینه چگونه در بدن پخش میشود؟
زمانی که سلول های سرطانی وارد خون یا سیستم لنفاوی شود، می گوییم که سرطان گسترش یافته است.
لنف مایعی شفاف است که در درون عروق لنفاوی وجود دارد، لنف حامل سلول های سیستم ایمنی است.
عروق لنفاوی مایع لنف ر ابه اطراف پستان حمل میکنند.
سلول های سرطانی میتوانند وارد عروق لنفاوی شوند و در غدد لنفاوی شروع به رشد کنند رگ های لنفاوی معمولا در گره های لنفاوی زیر بازو، گره های لنفاوی اطراف استخوان ترقوه و غدد لنفاوی داخل قفسه سینه تخلیه میشوند.
هنگامی که سرطان به غدد لنفاوی سرایت کند می تواند از طریق آن به دیگر بخش های بدن سرایت کند.
لازم به ذکر است که تمام زنانی که مبتلا به سرطان در سیستم لنفاوی، متاستاز ایجاد نمیکنند.
ممکن است برخی بدون سلول سرطلنی در سیستم لنفاوی بعدا متاستاز ایجاد کنند.
عوامل خطر ابتلا به سرطان سینه
عواملی وجود دارد که می تواند احتمال ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد مانند:
- بالارفتن سن
- قاعدگی زودرس
- داشتن سابقه خانوادگی
- قاعدگی زودرس
- یائسگی بعد از 55 سالگی
- مواد شیمیایی موجود در محیط
- دود تنباکو
- شب کاری
- رژیم غذایی
- سبک زندگی
درمان سرطان سینه چگونه انجام می شود؟
در صورتی که در مسیر درمان این بیماری می باشید، باید بدانید که برای درمان این سرطان مانند انواع دیگر سرطان به تیم پزشکی متشکل از متخصص و فوق تخصص نیاز است.
جراح انکولوژی، متخصص پرتو درمانی انکولوژی، متخصص انکولوژی، متخصص و فوق تخصص زنان در کنار رادیولوژیست و پاتولوژیست همکاری میکنند تا برنامه درمانی بیمار را فراهم کنند.
برای بازسازی ظاهر سینه میتوانید از جراح پلاستیک کمک بگیرید.
مسیر درمان بیمار معمولا شامل روشهای مختلف درمان می باشد که بر اساس فاکتورهای زیر مشخص میشود:
- نوع فرعی تومور شامل وضعیت گیرندههای هورمونی تومور (ER، PR)، وضعیت HER۲، وضعیت متاستاز گرههای لنفاوی
- مرحله سرطان
- مارکرهای ژنومی
- سن بیمار
- وضعیت سلامتی
- وضعیت یائسگی
- وجود یا نبود جهشهای شناختهشده در ژنهای موروثی سرطان سینه
روشهای درمانی اصلی برای درمان سرطان سینه عبارتاند از:
- جراحی
- پرتودرمانی
- شیمی درمانی
- هورمون درمانی
- درمان هدفمند
- ایمونوتراپی
تشخیص و درمان سرطان پستان
زمانی که افراد با علائم اولیه سرطان به پزشک مراجعه می کنند.
متخصصان با استفاده از روش های تشخیصی سعی در انجام آزمایشات مختلف داشته تا به طور قطعی تشخیص دهند.
آیا توده های سرطانی در بدن شخص شروع به رشد نموده است یا خیر.
از مهمترین روش های تشخیصی برای توده های سرطانی می توان به ماموگرافی، سونوگرافی و ام آر آی سینه اشاره کرد.
در مواردی اگر پزشک به وجود توده ای مشکوک شود، برای افزایش دقت در روند تشخیص از نمونه برداری و یا بیوپسی استفاده می کند.
به طور قطعی حضور توده های سرطانی را تایید و یا رد کرده و پس از آن حتی نوع و شدت آسیب را مشخص خواهد کرد.
اگر به واسطه فرایندهای تشخیصی پزشک حضور توده های سرطانی را به طور قطعی تشخیص دهد.
سعی دارند که خیلی سریع و بدون فوت وقت فرایند درمان را آغاز کنند و با روش های مختلف مانند جراحی اقدام به برداشت تومور خواهند کرد.
درمان موضعی
شامل درمان هایی مانند جراحی یا رادیوتراپی است که بدون تاثیر بر روی سایر اجزای بدن تومور را درمان میکنند.
اغلب زنان مبتلا به سرطان سینه جراحی را برای برداشتن تومور تجربه میکنند.
درمان های سیستمیک
داروها درمان سرطان درمان سیستمیک محسوب میشوند زیرا می توانند به سلول های سرطانی برسند.
شیمی درمانی، هورمون درمانی و ایمونوتراپی برخی از این درمانها هستند.
پس از آنکه توده های سرطانی از بافت سینه خارج شدند، متخصصان از درمان سیستمیک استفاده خواهند کرد.
در قدم اول و برای اکثر بیماران شیمی درمانی گزینه مناسبی خواهد بود.
در این روش داروهای ضد سرطان را به بخش آسیب دیده تزریق کرده و از طریق خون این داروها خود را به منطقه آسیب دیده و سلول های سرطانی خواهند رساند.
اگر از شیمی درمانی نتیجه مطلوب آن طور که باید حاصل نشد.
متخصصان باید هورمون درمانی را آغاز کرده و با استفاده از هورمون استروژن و پروژسترون سعی در بهبود و رفع این توده ها خواهند داشت.
جراحی برای برداشتن غدد لنفاوی
زمانی که سرطان سینه برای اولین بار به خارج از پستان متاستاز میکند، احتمالاً به غدد لنفاوی خاصی در زیر بغل به نام غدد لنفاوی یا گاهی نزدیک استخوان سینه حمله میکند.
قبل از عمل از شما سونوگرافی برای بررسی غدد لنفاوی زیر بغل انجام می شود.
در صورتی که غدد لنفاوی غیرطبیعی باشد، بررسی بیشتر و نمونه برداری از زیر بغل انجام می شود.
این کار برای تعیین مرحله سرطان مهم می باشد.
غدد لنفاوی ممکن است در جریان جراحی برای برداشتن سرطان سینه یا در یک عمل جداگانه برداشته شوند.
پرتو درمانی
پرتودرمانی از پرتوهای پرقدرت انرژی مانند اشعه ایکس و پروتون برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند. دو روش برای پرتودرمانی وجود دارد:
- تابش پرتو خارجی
- براکی تراپی یا تابش داخلی
- پرتودرمانی حین عمل
- پروتون درمانی
شیمی درمانی
شیمی درمانی از داروهای خاصی برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده میکند.
داروهای شیمی درمانی بهصورت تزریقی یا خوراکی به بیمار داده میشود.
باتوجه به ویژگیهای سرطان امکان دارد پزشک از ترکیبی از داروهای شیمی درمانی یا از شیمی درمانی در ترکیب با دیگر درمانها استفاده کند.
برای درمان سرطان از شیمیدرمانی به روشهای زیر استفاده میشود:
بعد از جراحی برای درمان سرطان سینه در مراحل اولیه
قبل از جراحی برای درمان سرطان سینه در مراحل اولیه
برای درمان سرطان سینه در مراحل پیشرفته یا سرطان متاستاتیک
هورمون درمانی
هورمون درمانی را می توان قبل یا بعد از جراحی یا سایر درمان ها برای کاهش احتمال بازگشت سرطان استفاده کرد.
اگر سرطان قبلا متاستاز کرده باشد، هورمون درمانی ممکن است آن را کوچک و کنترل کند.
درمانهای قابلاستفاده در هورمون درمانی عبارتاند از:
- داروهایی که مانع از اتصال هورمون به سلولهای سرطانی میشوند.
- داروهایی که مانع از تولید استروژن پس از یائسگی میشوند.
- جراحی یا داروهایی که برای توقف تولید هورمون در تخمدانها استفاده میشوند.
درمان سرطان سینه در مراحل مختلف بیماری
از مهمترین مسائل در درمان سرطان سینه مانند انواع دیگر سرطان، مرحلهی سرطان می باشد.
هر سرطان ۵ مرحله اصلی دارد.
در ادامه روشهای درمان سرطان سینه در مراحل مختلف را با هم بررسی خواهیم کرد:
مرحله 0
سرطانهای مرحله ۰ محدود به داخل مجرای شیر یا غدد شیری و غیرتهاجمی هستند.
دو نوع سرطان استیج صفر سینه داریم:
- کارسینوم مجاری شیری درجا (DCIS)
- کارسینوم لوبولار در جا (LCIS)با روشهای مختلف درمان میشوند.
گزینههای درمانی برای کارسینوم مجاری شیری درجا شامل موارد زیر است:
- جراحی با حفظ پستان (BCS): پرتو درمانی
- ماستکتومی
- هورمون درمانی بعد از جراحی
مرحله1
در مرحله ۱ سرطان سینه هنوز نسبتاً کوچک است یا به غدد لنفاوی گسترش پیدا نکرده است.
درمان سرطان سینه در مرحله ۱ شامل موارد زیر است:
- جراحی: لامپکتومی یا ماستکتومی
- پرتودرمانی
- شیمی درمانی
- هورمون درمانی
مرحله 2
این سرطانهای سینه بزرگتر از سرطانهای مرحله 1 هستند و یا به چند غدد لنفاوی مجاور گسترش یافتهاند.
پزشکان برای درمان سرطان سینه در مرحله دوم از روشهای زیر استفاده میکنند:
- جراحی: جراحی حفظ پستان یا ماستکتومی
- پرتودرمانی
- شیمی درمانی
- درمان هدفمند
- هورمون درمانی
- ایمونوتراپی
مرحله 3
این دسته از تومورها بزرگتر هستند یا به بافتهای کنار یعنی پوست روی سینه یا عضله زیر سینه متاستاز کردهاند.
گزینههای درمان سرطان سینه در مرحله 3 به صورت زیر است:
- شیمی درمانی قبل و بعد از جراحی
- جراحی معمولا ماستکتومی
- پرتودرمانی بعد از عمل
مرحله 4
سرطان مرحله ۴ به خارج از سینه و غدد لنفی مجاور و حتی اندامهای دور متاستاز کرده است.
در این موارد درمان های اصلی شامل درمانهای سیستمیک است یعنی:
- هورمون درمانی
- شیمی درمانی
- داروهای درمان هدفمند
- ایمونوتراپی
- جراحی یا پرتودرمانی
ورزشهای مناسب بعد از جراحی پستان
ورزش را در 24 ساعت پس از جراحی و پس از خارج شدن لولههای تخلیه، با حرکات محدود شروع کنید.
ورزش فشار دادن توپ
با یک توپ پلاستیکی که زیر کف دستتان هست، دست خود را فشار داده و شل کنید.
تمرین باز و بسته شدن دست
دست را 15 تا 25 بار، باز و بسته کنید این حرکت 3-4 بار در روز تکرار کنید، با این کار بازگشت مایع لنفاوی به گردش عمومی بدن تسریع میشود.
تمرین شانه زدن
صاف بنشینید، آرنج خود را روی میز قرار داده و یک طرف موهای خود را از جلو و عقب با یک برس، شانه کنید،.
تمام موهای خود را شانه کنید.
مراقبت های پس از جراحی سرطان پستان
مراقبت های بعد از جراحی سرطان سینه شامل مجموعه ای از عوامل مانند زمان استحمام، آغاز نرمش ها،مراقبت از درن و … می شود.
درن وسیله ای است که خون آبه ها را خارج ساخته و باید حتما هر 24 ساعت یک بار ترشحات جمع شده را تخلیه کنند.
پیشنهاد می شود به مدت 4 تا 6 هفته ، در منزل استراحت داشته باشید.
6 پاسخ
سلام خسته نباشید. استفاده از دئودورانت برای زیر بغل باعث سرطان سینه میشه؟
سلام ممنون. شواهد علمی موجود تاکنون ارتباط مستقیمی بین استفاده از دئودورانتها و افزایش خطر سرطان سینه پیدا نکردهاند.
سلام. ماموگرافی رو از چه سنی باید انجام داد؟
سلام. بسیاری از سازمانهای بهداشتی، از جمله انجمن سرطان آمریکا (ACS) و مؤسسه ملی سرطان (NCI)، توصیه میکنند که زنان از سن 40 سالگی شروع به انجام ماموگرافی سالانه کنند.
خسته نباشید خانم دکتر اگه سابقه سرطان سینه توی خانواده داشته باشیم از چه سنی بهتره چکاپ انجام بشه؟
ممنون. اگر سابقه سرطان سینه در خانواده (به ویژه در بستگان نزدیک) وجود داشته باشد، زنان باید از سن 30 سالگی یا 5 تا 10 سال قبل از سن تشخیص سرطان سینه در نزدیکان خود (مانند مادر یا خواهر) به غربالگری و مشاوره ژنتیکی بپردازند.